Trường Đại học Hà Tĩnh - HaTinh University

Một số giải pháp phát triển Trường Đại học Hà Tĩnh trở thành thành viên của Đại học Quốc gia Hà Nội

Ngày 16/3/2023, Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) và Uỷ ban nhân dân (UBND) tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai ký kết thỏa thuận hợp tác tại tỉnh Hà Tĩnh. Theo đó, ĐHQGHN và UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có thỏa thuận hợp tác về đào tạo, nghiên cứu khoa học (NCKH) và chuyển giao công nghệ giữa ĐHQGHN và tỉnh Hà Tĩnh. Mục đích của thỏa thuận hợp tác nhằm phát huy tiềm năng, thế mạnh của mỗi bên để cùng giải quyết các vấn đề thực tiễn trong công tác đào tạo phát triển nguồn nhân lực, NCKH và chuyển giao công nghệ phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) và hội nhập quốc tế. Trong các nội dung hợp tác, việc xây dựng Đề án sáp nhập Trường Đại học Hà Tĩnh (ĐHHT) thành trường đại học thành viên của ĐHQGHN là nội dung quan trọng, được hai bên đặc biệt quan tâm.

Trường ĐHHT được thành lập theo Quyết định số 318/QĐ-TTg ngày 19/3/2007 của Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở sáp nhập và nâng cấp Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Tĩnh, Phân hiệu Trường Đại học Vinh tại Hà Tĩnh và Trường Trung cấp Kinh tế Hà Tĩnh. Đến năm 2013, Trường Trung cấp kỹ thuật Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Tĩnh được sáp nhập vào Trường ĐHHT. Theo đó, Trường ĐHHT là đơn vị trực thuộc UBND tỉnh Hà Tĩnh, thực hiện các nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; cung cấp dịch vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học và công nghệ (KH&CN) nhằm mang lại cơ hội phát triển học thuật và thực hành nghề nghiệp cho người học, phục vụ cộng đồng và đóng góp vào sự phát triển thịnh vượng của tỉnh Hà Tĩnh, cả nước và các nước trong khu vực; là trường đại học đa cấp, đa ngành, định hướng ứng dụng và cung cấp sản phẩm KH&CN, nguồn nhân lực có kiến thức, năng lực thực hành phù hợp với yêu cầu sử dụng lao động của tỉnh Hà Tĩnh, cả nước và quốc tế.

Sau hơn 16 năm thành lập, Trường ĐHHT được Trung ương và tỉnh Hà Tĩnh quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, tạo mọi điều kiện thuận lợi để phát triển. Nhờ vậy, đến nay Trường ĐHHT đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận, đóng góp quan trọng trong đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) của tỉnh Hà Tĩnh, đồng thời là đơn vị đào tạo Lưu học sinh Lào lớn nhất cả nước, góp phần củng cố mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam với Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. Tuy vậy, trong quá trình hoạt động, Trường ĐHHT vẫn còn gặp nhiều khó khăn như: Đội ngũ giảng viên còn thiếu về số lượng và cơ cấu; ngành đào tạo hiện có mang tính truyền thống chưa hấp dẫn người học, chưa có mã ngành đào tạo thạc sĩ; tuyển sinh hằng năm còn thấp, chưa đạt chỉ tiêu; chưa có nhiều cán bộ đầu ngành, nhóm nghiên cứu mạnh mang tính liên ngành hay mũi nhọn dẫn dắt hoạt động KH&CN của Trường; nguồn thu của Trường chưa đa dạng và có xu hướng giảm; chưa có chiến lược truyền thông đồng bộ, mạnh mẽ nhằm tăng cường quảng bá hình ảnh của Trường và thu hút nguồn tuyển sinh hằng năm…

Từ thực tiễn nêu trên, nhằm phát huy tiềm năng, thế mạnh của ĐHQGHN và Trường ĐHHT để cùng giải quyết các vấn đề trong công tác đào tạo phát triển nguồn nhân lực, NCKH và chuyển giao công nghệ phục vụ phát triển KT-XH của tỉnh Hà Tĩnh nói riêng, cả nước nói chung và hội nhập quốc tế là nhu cầu tất yếu trong giai đoạn hiện nay; đồng thời, việc tăng cường các hoạt động hợp tác và phát triển để thu hút nguồn lực, nâng cao vị thế và thể hiện trách nhiệm quốc gia của ĐHQGHN là chủ trương nhất quán đã được nêu trong Nghị quyết Đại hội lần thứ VI Đảng bộ ĐHQGHN và nhiều nghị quyết, kết luận của Đảng ủy, Ban Thường vụ Đảng ủy ĐHQGHN các khóa.

Chủ trương sáp nhập Trường ĐHHT trở thành đơn vị thành viên của ĐHQGHN là phù hợp với Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập: “Đối với giáo dục đại học: Sáp nhập, hợp nhất hoặc giải thể các trường đại học, cơ sở giáo dục - đào tạo hoạt động không hiệu quả, không nhất thiết tỉnh nào cũng có trường đại học. Sắp xếp, tổ chức lại, tập trung xây dựng một số trường sư phạm trọng điểm để đào tạo đội ngũ giáo viên và quản lý giáo dục. Nhà nước tập trung đầu tư chiều sâu, cơ sở vật chất, nguồn nhân lực chất lượng cao đối với các trường đại học công lập ở một số lĩnh vực mang tầm cỡ khu vực và quốc tế”.

Với lợi thế chuyên môn và kinh nghiệm trong triển khai hợp tác với các đối tác trong nước và quốc tế, ĐHQGHN sẽ triển khai hợp tác với tỉnh Hà Tĩnh để đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho vùng và địa phương; triển khai NCKH và chuyển giao công nghệ; tư vấn chính sách phát triển KT-XH của tỉnh Hà Tĩnh có tính khả thi cao, vừa phù hợp với chủ trương của Đảng bộ ĐHQGHN, vừa phù hợp với nhu cầu của tỉnh Hà Tĩnh. ĐHQGHN với tiềm năng của đội ngũ cán bộ khoa học, giảng viên trình độ cao và trang thiết bị hiện đại sẽ hợp tác, hỗ trợ và tư vấn, chia sẻ kinh nghiệm các nội dung mà tỉnh có nhu cầu, góp phần thúc đẩy sự phát triển KT-XH của tỉnh Hà Tĩnh.

Sáp nhập toàn diện Trường ĐHHT thành trường đại học thành viên của ĐHQGHN tại tỉnh Hà Tĩnh nhằm tận dụng lợi thế của hai bên, nâng cao hiệu quả hoạt động của Trường ĐHHT và ĐHQGHN (đào tạo, NCKH, hợp tác và liên kết quốc tế trong giáo dục đại học); đồng thời, phát triển Trường ĐHHT và ĐHQGHN đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới; trên cơ sở đó nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, KH&CN, đóng góp tích cực vào phát triển KT-XH của tỉnh Hà Tĩnh và Bắc Trung bộ - Duyên hải Trung bộ và cả nước. 

Để Trường ĐHHT có thể phát triển thành trường đại học thành viên của ĐHQGHN cần tập trung vào những giải pháp sau:

Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ 

Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, viên chức làm công tác quản lý. Chất lượng đào tạo Nhà trường luôn gắn chặt với chất lượng của đội ngũ giảng viên. Để xây dựng, phát triển đội ngũ này, cần có quy hoạch và kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng phù hợp, có chính sách thu hút các sinh viên giỏi ở lại trường làm công tác giảng dạy. Cần tạo điều kiện để các nhà khoa học trong và ngoài nước tham gia vào việc giảng dạy, nghiên cứu tại đơn vị. Bên cạnh đó, cần có những người làm công tác quản lý giáo dục đủ tâm, đủ tầm, đủ tài để sử dụng đúng người, giải quyết tốt các vấn đề nảy sinh trong Trường theo tinh thần dân chủ. Cải thiện chế độ, chính sách đãi ngộ giảng viên, viên chức quản lý. 

Xây dựng và hoàn thiện các quy định về công tác tuyển dụng, quy hoạch, bồi dưỡng, đánh giá, bổ nhiệm…viên chức, đảm bảo tính khách quan, chính xác, chặt chẽ để chọn người có phẩm chất đạo đức tốt, có tiềm năng phát triển phù hợp với vị trí việc làm, phát huy tốt năng lực sáng tạo và tính chuyên nghiệp, khát vọng vươn lên về chuyên môn, nghiệp vụ của viên chức, người lao động, đáp ứng nhu cầu nhân lực của các đơn vị. Lập quy hoạch phát triển đội ngũ trên cơ sở nhu cầu vị trí việc làm của từng đơn vị đảm bảo tính liên tục và kế thừa; thực hiện giao chỉ tiêu tiến sĩ, phó giáo sư hằng năm đối với các đơn vị trong Trường.

Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên, nghiên cứu viên dưới nhiều hình thức; đa dạng hóa hợp tác quốc tế nhằm phát triển nhanh nguồn nhân lực chất lượng cao. Xây dựng và triển khai các đề án về nâng cao năng lực ngoại ngữ cho đội ngũ giảng viên, nghiên cứu viên, phát triển đội ngũ chuyên gia, các nhà khoa học theo nhóm nhiệm vụ, nhóm lĩnh vực, khung năng lực và chuẩn chức danh, phù hợp với tiêu chí của đại học ứng dụng về quy mô, cơ cấu và trình độ, trong đó có một số nhóm nghiên cứu đạt trình độ cao.

Phát triển ngành nghề đào tạo, đáp ứng yêu cầu xã hội, hội nhập quốc tế, nâng cao vị thế của Nhà trường 

Trong thời gian qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành các quy định mới về mở ngành đào tạo đại học, đào tạo trình độ tiến sĩ với các điều kiện được nâng chuẩn (Thông tư 02/2022/TT-BGDĐT ngày 18/1/2022 về việc Quy định điều kiện, thủ tục mở mã ngành và duy trì đình chỉ mã ngành đào tạo); Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Đề án nâng cao chất lượng giáo dục đại học (GDĐH) giai đoạn 2019 - 2025 và Đề án nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý các cơ sở GDĐH đáp ứng yêu cầu đổi mới văn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo giai đoạn 2019 - 2030; phát triển các chương trình đào tạo chất lượng cao, thúc đẩy hợp tác đại học - doanh nghiệp, gắn hoạt động đào tạo với nhu cầu xã hội. Những chủ trương, cơ chế, chính sách mới gần đây đã có nhiều tác động, thúc đẩy sự phát triển GDĐH. 

Để đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH, hội nhập quốc tế, hiện nay Trường cần đẩy mạnh thực hiện các biện pháp nhằm tái cấu trúc ngành nghề đào tạo. Tạm dừng hoặc xóa bỏ các ngành đào tạo không phù hợp với nhu cầu của người học và thị trường lao động, xây dựng các ngành đào tạo mới trên cơ sở nhu cầu nguồn nhân lực của xã hội; tăng cường đổi mới chương trình đào tạo, đẩy mạnh công tác bảo đảm chất lượng.

Chú trọng phát triển chương trình đào tạo theo hướng tiên tiến, đáp ứng chuẩn đầu ra, nâng cao kiến thức, kỹ năng và đạo đức cho người học, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội. Trong quy hoạch mã ngành giai đoạn 2026 - 2029, Trường ĐHHT đang dự kiến mở mới các ngành: Logistics và quản lý chuỗi cung ứng; Kỹ thuật cơ khí; Công nghệ chế tạo máy. Tập trung đầu tư cho các ngành mũi nhọn và thế mạnh theo hướng ứng dụng. Tăng cường tính liên thông giữa các chương trình đào tạo; phát triển các chương trình liên ngành, liên trường;…

Cải tiến các chương trình đào tạo theo hướng tích hợp kiến thức, kỹ năng và đạo đức, đáp ứng chuẩn đầu ra; điều chỉnh các chương trình đào tạo theo hướng tăng cường các kiến thức hiện đại hơn, tăng thời lượng thực hành, thực tế cũng như tăng cường kết nối với doanh nghiệp, nhà tuyển dụng. Mở rộng áp dụng các phương pháp dạy và học tích cực, tạo điều kiện để người học phát triển tốt nhất năng lực; đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học; đổi mới việc thi, kiểm tra và đánh giá kết quả đào tạo gắn chặt với chuẩn đầu ra. 

Nâng cao hiệu quả nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ

 Nhà trường cần chú trọng mở rộng quy mô, lĩnh vực nghiên cứu; ưu tiên các hướng nghiên cứu chiến lược, mũi nhọn và liên ngành theo hướng ứng dụng phục vụ trực tiếp phát triển KT-XH; Nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động KH&CN, tăng nguồn thu từ KH&CN; Tăng nguồn kinh phí đầu tư cho NCKH thông qua việc đặt hàng các đề tài, dự án khoa học. 

Thu hút đội ngũ nhà khoa học có năng lực nghiên cứu xuất sắc cả trong và ngoài nước (đặc biệt các nhà khoa học người Việt gốc Hà Tĩnh, hiện đang làm việc trong các trường đại học, viện nghiên cứu ở nước ngoài) tham gia NCKH, đảm nhận các vị trí trưởng nhóm nghiên cứu mạnh (cả trong ngắn hạn và dài hạn) tại các lĩnh vực KH&CN mà Trường ĐHHT định hướng nghiên cứu ưu tiên gắn với ngành đào tạo được tái cấu trúc và phát triển mới.

Tăng cường hợp tác doanh nghiệp - nhà trường trong nghiên cứu và khởi nghiệp một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh để đóng góp doanh thu vào ngân sách địa phương; tập trung nguồn lực xây dựng các vùng kinh tế theo các địa phương cấp huyện và thị xã.

Xây dựng các nhóm nghiên cứu mạnh cấp trường, nhóm nghiên cứu trẻ có tiềm năng giải quyết những nhiệm vụ lớn, trọng điểm về phát triển kinh tế, xã hội. Tăng cường hỗ trợ cho nhóm nghiên cứu mạnh và các hoạt động khởi nghiệp sáng tạo; tìm kiếm được đề tài có tiềm năng, năng lực để thương mại hóa sản phẩm KH&CN và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường, công bố quốc tế. 

Hình thành các trung tâm nghiên cứu xuất sắc trên cơ sở hợp tác lâu dài với các tổ chức nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước, khai thác hiệu quả nguồn lực dùng chung, tạo điều kiện liên kết các tổ chức KH&CN cùng tính chất, lĩnh vực hoặc liên ngành để phát huy tối đa thế mạnh của KH&CN của Nhà trường.

Thúc đẩy việc khai thác, sử dụng kết quả NCKH và phát triển công nghệ, ý tưởng công nghệ phục vụ đơn vị, cá nhân, nhóm cá nhân khởi nghiệp sáng tạo, tổ chức hỗ trợ đổi mới sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo. Tham gia các Chương trình mục tiêu quốc gia: Xây dựng nông thôn mới; phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; phát triển sản phẩm theo chương trình phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội lực và gia tăng giá trị (OCOP) mà tỉnh Hà Tĩnh và các địa phương trong vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung có thế mạnh.

Tăng cường ứng dụng công nghệ số trong quản lý, điều hành và dạy học 

Ứng dụng có hiệu quả hệ thống trao đổi văn bản điện tử, chữ ký số liên thông giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo với nhà trường, cá nhân có liên quan. Thông qua chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả đào tạo cho người dạy và người học, cải thiện chất lượng và hiệu quả vận hành đơn vị. Nền tảng trực tuyến giúp loại bỏ rào cản về địa lý của đại đa số giảng viên và sinh viên, giúp sinh viên trao dồi kỹ năng, tạo cơ hội cho giảng viên phát triển chuyên môn từ hệ thống trực tuyến trong và ngoài nước khi có thể dễ dàng tiếp cận các bài giảng của các giáo sư hàng đầu trên thế giới trên nhiều lĩnh vực.

Đẩy mạnh chuyển đổi số để thúc đẩy sự thay đổi, tự chủ, tính linh hoạt và gia tăng năng lực cạnh tranh của cả người học và người dạy. Giảng viên phải xác định lại thế mạnh của mình về chuyên môn và phương pháp giảng dạy tìm cho mình phương pháp năng động, thực tế và phù hợp hơn, có thể tập trung hơn vào hướng dẫn hoạt động ứng dụng hay thực hành. Giảng viên chuyển từ vai trò cung cấp kiến thức sang vai trò xúc tác, điều phối, hướng dẫn người học đánh giá chất lượng và ý nghĩa của thông tin, định hướng cho người học tìm đến những cách hiểu mới. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và nền tảng trực tuyến để tạo cơ hội cho người học tăng cường kết nối và trao đổi học thuật.

Tăng cường công tác kiểm định chất lượng giáo dục

Đẩy mạnh kiểm định chất lượng giáo dục theo tiêu chuẩn quốc gia, hướng đến việc kiểm định quốc tế nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và từng bước tiệm cận với trình độ quốc tế. Đối với các chương trình đào tạo chưa đăng ký kiểm định chất lượng cần có giải pháp đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác tự đánh giá, khẩn trương rà soát, hoàn thiện Báo cáo tự đánh giá, đăng ký với các tổ chức Kiểm định chất lượng giáo dục và chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho hoạt động đánh giá ngoài. Đối với Nhà trường đã đánh giá ngoài và được công nhận đạt tiêu chuẩn chất lượng giáo dục năm 2018, cần tiếp tục cải tiến nâng cao chất lượng đào tạo, thực hiện tự đánh giá và đánh giá ngoài chu kỳ tiếp theo.

Thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục và minh bạch các điều kiện bảo đảm chất lượng đối với cộng đồng; quan tâm giải quyết các vấn đề trong nước, nhưng đồng thời phải hướng đến việc hội nhập với khu vực và nâng cao uy tín quốc tế. Tập trung đầu tư một số ngành trọng điểm để đăng ký và kiểm định chất lượng đào tạo theo tiêu chuẩn quốc gia để hướng đến hội nhập khu vực, nâng cao chất lượng và quảng bá thương hiệu của Nhà trường.

Trước những điểm mạnh, khó khăn, cơ hội cũng như thách thức của tỉnh Hà Tĩnh, với vai trò và trách nhiệm của một trường đại học, Trường ĐHHT đã xác định phải chủ động trong đổi mới, hướng đến chất lượng cao thực hiện tự chủ đại học. Với tầm nhìn phát triển Trường ĐHHT trở thành nơi hội tụ tinh hoa để mang đến cho cộng đồng những sản phẩm đào tạo, NCKH với chất lượng tốt nhất, từng bước khẳng định vai trò và thế mạnh của một trường đại học đa cấp, đa ngành định hướng nghiên cứu, ứng dụng và cung cấp sản phẩm KH&CN, nguồn nhân lực có kiến thức, năng lực thực hành phù hợp với yêu cầu sử dụng lao động thực tiễn của tỉnh Hà Tĩnh và khu vực Bắc miền Trung; thực hiện các nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh; cung cấp dịch vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu KH&CN nhằm mang lại cơ hội phát triển học thuật và thực hành nghề nghiệp cho người học, phục vụ cộng đồng và đóng góp vào sự phát triển thịnh vượng của địa phương và cả nước.

Để Trường ĐHHT có thể phát triển bền vững, đạt được các nhiệm vụ và sứ mệnh đột phá đã đề ra, cần tập trung đầu tư và áp dụng cơ chế quản lý phù hợp hơn. Sự tham gia của Trường ĐHHT vào ĐHQGHN không chỉ giúp cho Trường phát triển mà còn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phát triển KT-XH của tỉnh Hà Tĩnh, cũng như các tỉnh Bắc miền Trung, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của ĐHQGHN, giúp hoàn thiện mô hình đa ngành, đa lĩnh vực và nâng cao vai trò phục vụ cộng đồng xã hội ở khu vực Bắc miền Trung.

Bên cạnh đó, việc thu hút các nhà khoa học, các dự án khoa học tài trợ cho phát triển KH&CN, biến đổi khí hậu, môi trường, văn hóa, tôn giáo, dân tộc, nông nghiệp và nông thôn từ trong và ngoài nước của ĐHQGHN sẽ được chia sẻ với Trường ĐHHT, tỉnh Hà Tĩnh. Điều này cũng đồng nghĩa với việc đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý, nhà khoa học và giới chuyên gia, giúp Trường ĐHHT có thêm nguồn lực nhân tài cần thiết để phát triển. Như vậy, có thể khẳng định đầu tư cho sự phát triển của Trường ĐHHT cũng đồng nghĩa với đầu tư vào sự phát triển của tỉnh Hà Tĩnh và khu vực Bắc miền Trung.

• Trang trước
• Trang sau